How to remove plaque and tartar : પીળા દાંત અને શ્વાસની દુર્ગંધ તમારા માટે શરમનું કારણ બની શકે છે. તમે જે પણ ખાઓ અને પીઓ છો, તેનાથી તમારા દાંત પર એક પીળા રંગનો જીદ્દી પદાર્થ દાંત પર જમા થતો રહે છે. જેનાથી દાંતમાં પ્લાક થાય છે. તે સ્તરના રૂપમાં દાંત પર ચોંટી જાય છે. શરૂઆતમાં તેનાથી કોઈ સમસ્યા થતી નથી પરંતુ જ્યારે આ સ્તર જાડું થઈ જાય છે, ત્યારે તે સખત ટાર્ટારનું સ્વરૂપ લે છે. આ મૂળ દાંત અને પેઢાને નબળા અને બીમાર બનાવે છે.
પ્લેક વાસ્તવમાં બેક્ટેરિયાનું એક સ્ટીકી લેયર છે જે દાંત પર સતત બને છે. પ્લેકમાં રહેલા બેક્ટેરિયા એસિડ ઉત્પન્ન કરે છે. આ એસિડ દાંતના ઈનેમલને નષ્ટ કરી શકે છે અને પોલાણ અને દાંતના રોગનું કારણ બને છે. આ ગંદો પદાર્થ દાંતના મૂળ પરના પેઢાની નીચે જઈને દાંતને ટેકો આપતા હાડકાંને તોડી શકે છે. તેને દૂર કરવું અથવા સાફ કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
કયા લોકોના દાંત પર વધુ પ્લેક જામે છે
- મોટા પ્રમાણમાં ખાંડયુક્ત અને સ્ટાર્ચયુક્ત ખોરાક અથવા પીણાંનું સેવન
- એન્ટીડિપ્રેસન્ટ્સ જેવી દવાઓ અથવા સ્જોગ્રેન સિન્ડ્રોમ જેવા રોગને કારણે મોંનું સુકાવું
- માથા અથવા ગરદનના રેડિયેશનનો ઇતિહાસ
- ધૂમ્રપાન
પ્લેક બનાવવાનું કારણ
ક્લેવલેન્ડ ક્લિનિક અનુસાર, જ્યારે તમારા મોંમાં બેક્ટેરિયા દૂધ, જ્યુસ, કોલ્ડ ડ્રિંક્સ, બ્રેડ, પાસ્તા અને ફળ જેવા ખાંડયુક્ત અથવા સ્ટાર્ચયુક્ત ખોરાક સાથે ભળે છે ત્યારે પ્લેક બને છે. આ બેક્ટેરિયા એસિડ છોડે છે જે ખોરાક અને પીણામાં કાર્બોહાઇડ્રેટ્સને તોડે છે. જો તમે ખાવું કે પીધા પછી તરત જ તમારા દાંત સાફ ન કરો તો બેક્ટેરિયા, એસિડ અને કાર્બોહાઇડ્રેટ્સનું મિશ્રણ પ્લેક બનાવી શકે છે.
પ્લેક ના નિર્માણના લક્ષણો
દાંત પીળા પડવા એ તેની સૌથી મોટી નિશાની છે. આ સિવાય શ્વાસની દુર્ગંધ, પેઢામાં સોજો, લાલાશ, કોમળતા અને બ્રશ કરવા છતાં મોઢામાં લોહી આવવું એ મુખ્ય લક્ષણો છે.
પ્લેકનું નુકશાન
દાંત પર પ્લાક વધવાને કારણે તે ટાર્ટારનું સ્વરૂપ લઈ શકે છે, જેના કારણે મોઢાના ઘણા રોગો થવાનું જોખમ રહે છે. જેમ કે
- પોલાણ
- ગમ ચેપ (પિરિયોડોન્ટાઇટિસ)
- દાંતનો સડો અને નુકશાન
- દાંતમાં ઇન્ફેકશન
દાંત પર જામેલો મેલ દૂર કરવાની રીતો
દરરોજ ફ્લોસ કરો : તમારા દાંત વચ્ચે ફસાયેલી પ્લેક અને ખોરાકથી છુટકારો મેળવવા માટે ડેન્ટલ ફ્લોસ અથવા વોટર ફ્લોસર વડે દિવસમાં એકવાર ફ્લોસ કરો.
દિવસમાં બે વાર બ્રશ કરો: સોફ્ટ-બ્રિસ્ટલ ટૂથબ્રશ (મેન્યુઅલ અથવા પાવર્ડ) અને ફ્લોરાઇડ ટૂથપેસ્ટ વડે બે મિનિટ માટે દાંત સાફ કરો. દિવસમાં ઓછામાં ઓછા બે વાર બ્રશ કરો.
સુગર વગરનો ગમ ચાવો. જો તમે ખાધા કે પીધા પછી તરત જ બ્રશ ન કરી શકો તો સુગર વગરનો ગમ ચાવો.
આરોગ્યપ્રદ ખોરાક લો: ખાંડયુક્ત, સ્ટાર્ચયુક્ત ખોરાક અને પીણાઓ પર કાપ મુકો. તેના બદલે, સાદા દહીં, કોટેજ ચીઝ, કાચા શાકભાજી અથવા ફળો જેવી વસ્તુઓ ખાઓ.
તમારા ડેન્ટિસ્ટની મુલાકાત લો: વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા બે વાર ડેન્ટલ ચેકઅપ કરાવો.
માઉથવોશનો ઉપયોગ કરો: ઓવર-ધ-કાઉન્ટર અથવા પ્રિસ્ક્રિપ્શન એન્ટિસેપ્ટિક માઉથવોશ વડે કોગળા કરો.