વિશ્વની દરેક વ્યક્તિ સ્વસ્થ જીવનશૈલી જીવવા માંગે છે. આ માટે, આપણે વર્કઆઉટથી લઈને, સારી આદતો અને પોષણયુક્ત આહાર પર ધ્યાન આપીએ છીએ. તે જ સમયે, એક બીજી રીત છે જેના દ્વારા તમે શરીરને શક્તિ આપી શકો છો. વાસ્તવમાં, તમે કયા વાસણમાં ખોરાક રાંધો છો અને કયામાં ખાઓ છો તેમાં પણ ફરક પડે છે.
આવા ઘણા વાસણો પણ છે, જે ઝેરી રસાયણોથી બનેલા હોય છે અને તેને ગરમ કરવાથી આ ઝેરી તત્વો ખોરાકમાં ફેલાય છે. તમારે યાદ રાખવું જોઈએ કે ભારતમાં પરંપરાગત રીતે તાંબા, લોખંડ, કાંસા વગેરે જેવા ધાતુના વાસણોમાં ખોરાક રાંધવામાં આવતો હતો અને પીરસવામાં આવતો હતો.
તેની પાછળનું મુખ્ય કારણ એ છે કે આ કુદરતી ધાતુઓ આપણા સ્વાસ્થ્યને નુકસાન પહોંચાડતી નથી અને શરીરને ઘણા પોષક તત્વોથી ભરી દે છે. જ્યારે ખોરાકને યોગ્ય પ્રકારના વાસણોમાં પીરસવામાં આવે છે, ત્યારે તે ખોરાકના પોષક મૂલ્યમાં વધારો કરે છે.
એવા ઘણા સંશોધનો પણ થયા છે, જેમાં એ સાબિત થયું છે કે તાંબાના વાસણમાં ખાવાથી શરીરના કોલેજનને બૂસ્ટ મળે છે અને મેટાબોલિઝમ પણ વધે છે. તો આવો જાણીએ કે તાંબા, લોખંડ, કાંસા અને પિત્તળના બનેલા વાસણો કેવી રીતે ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
પિત્તળના વાસણ : પિત્તળને અંગ્રેજીમાં બ્રાસ કહેવામાં આવે છે, જે 70 ટકા કોપર અને 30 ટકા જસતથી બનેલું છે. પિત્તળ ચુંબકીય નથી અને લાંબા સમય સુધી ચાલે છે. જો પિત્તળના વાસણમાં ભોજન રાંધવામાં આવે તો માત્ર 7 ટકા જ પોષક તત્વોનો નાશ થાય છે, તેથી તે ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
કારણ કે પિત્તળ તાંબા અને જસતમાંથી બને છે, તે બંને ધાતુના ગુણધર્મો ધરાવે છે. જો શરીરમાં કોપરની ઉણપ હોય તો તે રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં નબળાઈ તરફ દોરી જાય છે, જેના કારણે એનિમિયા, ત્વચા સંબંધિત સમસ્યાઓ અને હાડકાં નબળા થઈ જાય છે. ચોખા અને દાળ જેવી વાનગીઓ પિત્તળના વાસણોમાં બનાવવામાં આવે છે.
તાંબાના વાસણો : તમે તાંબાની બોટલમાંથી પાણી પીવાના ફાયદા વિશે ઘણું સાંભળ્યું હશે. નિષ્ણાતોના મતે જો તાંબાની બોટલમાં પાણી રાખવામાં આવે તો પાણી કુદરતી રીતે સાફ થઈ જાય છે.
કોપર પાણીમાં મોલ્ડ, ફૂગ, શેવાળ અને બેક્ટેરિયાને મારી શકે છે જે શરીર માટે સંભવિત હાનિકારક છે, જે પાણીને પીવા માટે સુરક્ષિત બનાવે છે. એટલે કે તાંબાના પાણીમાં એન્ટીબેક્ટેરિયલ, એન્ટિમાઈક્રોબાયલ, એન્ટીઓક્સીડેન્ટ અને એન્ટીઈન્ફ્લેમેટરી ગુણ જોવા મળે છે.
લોખંડના વાસણો : નોન-સ્ટીક તવાઓને આરોગ્યપ્રદ માનવામાં આવતું નથી કારણ કે તે ઝેરી રસાયણોથી બનેલા હોય છે જે ગરમ થાય ત્યારે ખોરાકમાં પ્રવેશ કરે છે. તો દેખીતી રીતે જ આની આપણા સ્વાસ્થ્ય પર ખરાબ અસર પડે છે. તેના બદલે, નિષ્ણાતો લોખંડના વાસણોનો ઉપયોગ કરવાની ભલામણ કરે છે.
કાસ્ટ આયર્ન આજકાલ ખૂબ જ લોકપ્રિય બની રહ્યું છે. તેમાં રાંધવાથી ખોરાકમાં આયર્નના ગુણો જાય છે, જે ફાયદાકારક છે. આયર્નની ઉણપ વિશ્વભરમાં સામાન્ય છે. લોખંડના વાસણો સંપૂર્ણપણે રાસાયણિક મુક્ત અથવા કૃત્રિમ કોટિંગથી રહિત હોય છે. તદુપરાંત, લોખંડના વાસણો મજબૂત અને લાંબા સમય સુધી ચાલે છે, જેનો ઉપયોગ પેઢીઓ સુધી થઈ શકે છે.
કાંસાના વાસણો: કાંસાને અંગ્રેજીમાં બ્રોન્ઝ કહે છે, જે ખોરાક ખાવા માટે શ્રેષ્ઠ ધાતુઓમાંની એક છે. તે ટીન અને તાંબામાંથી બને છે અને બંને ધાતુઓ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ સારી માનવામાં આવે છે. બ્રાસ પ્લેટ્સ ખોરાકમાં એસિડ ઘટાડે છે અને આંતરડા અને પાચન સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપે છે. ઉપરાંત, કાંસાના વાસણોનો ઉપયોગ સંધિવાનો દુખાવો ઘટાડે છે, યાદશક્તિમાં સુધારો કરે છે અને થાઇરોઇડ સંતુલન સુધારે છે.