સારા સ્વાસ્થ્ય માટે સારી ઊંઘ લેવી ખૂબ જ જરૂરી છે. જો કે, મોટાભાગના લોકોને સમસ્યા હોય છે કે તેઓ રાત્રે સારી રીતે સૂઈ શકતા નથી અથવા તેઓ સુવે છે પરંતુ રાત્રે સપના આવે છે અને સારી ઊંઘ લઇ શકતા નહીં.
ઉંઘ ન આવવાથી ઘણી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થાય છે. રાત્રે પૂરતી ઊંઘ ન લેવાથી તમારા હોર્મોન્સ અને મગજની કામગીરી પર પ્રતિકૂળ અસર પડે છે. સંશોધન સૂચવે છે કે તે પૂરતી ઊંઘ ન લેવાથી વજન વધી શકે છે અને ઘણા રોગોનું જોખમ વધી શકે છે.
જો કે, મોટાભાગના લોકો કહેતા હોય છે કે તેઓ ઈચ્છવા છતાં પણ સારી રીતે ઊંઘી શકતા નથી. કેટલાક લોકો ઊંઘ આવવા માટે દરરોજ દવાઓ પણ લે છે. જો તમે ઊંઘ આવે તે માટે દવાઓ લો છો, તો તમારે હવે દવાઓ લેવાની જરૂર નથી. આ લેખમાં અમે તમને એવા કેટલાક ઉપાયો વિશે જણાવી રહ્યા છીએ, જે તમને સારી ઊંઘ આવવામાં મદદરૂપ સાબિત થશે.
ઊંઘની સ્વચ્છતાનું ધ્યાન રાખો. દરરોજ રાત્રે એક જ સમયે સૂવા જાઓ અને દરરોજ સવારે તે જ સમયે ઉઠો. એટલે કે રાત્રે સુવાનો અને સવારે જાગવાનો સમય નક્કી કરો.
ખાતરી કરો કે તમારો બેડરૂમ શાંત અને આરામદાયક છે. તમારા બેડરૂમમાં અંધારું હોવું જોઈએ અને તાપમાન ખૂબ ઊંચું કે ઓછું ન હોવું જોઈએ. બેડરૂમમાંથી ટીવી, કમ્પ્યુટર અને સ્માર્ટ ફોન જેવા ઈલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોને દૂર કરો.
સૂતા પહેલા ભારે ભોજન લેવાનું ટાળો. રાતનું ભોજન સૂવાના બે-ત્રણ કલાક પહેલાં ખાઓ. સૂતા પહેલા કેફીનયુક્ત પદાર્થો અને આલ્કોહોલનું સેવન ન કરો. રાત્રે સૂતા પહેલા વાદળી પ્રકાશનો સંપર્ક ઓછો કરો. વાદળી પ્રકાશ તમારી ઊંઘની ગુણવત્તાને બગાડી શકે છે.
નિયમિતપણે કેટલીક કસરત કરવાની રાખો. દિવસ દરમિયાન શારીરિક રીતે સક્રિય રહેવાથી તમને રાત્રે વધુ સરળતાથી ઊંઘવામાં મદદ મળી શકે છે. જો તમને અનિદ્રા હોય, તો દૈનિક સૂર્યપ્રકાશ અથવા કૃત્રિમ તેજસ્વી પ્રકાશ તમારી ઊંઘની ગુણવત્તા સુધારવામાં મદદ કરી શકે છે.
સૂતા પહેલા હર્બલ ટી જેવી કે કેમોમાઈલ ટી અથવા પેપરમિન્ટ ટી લો. તે ઊંઘની ગુણવત્તા સુધારવામાં મદદ કરે છે. દિવસ દરમિયાન સૂવું એ તમારી રાત્રેની ઊંઘની ગુણવત્તાને ખલેલ પહોંચાડી શકે છે. જો તમને રાત્રે સૂવામાં તકલીફ પડતી હોય, તો દિવસ દરમિયાન સુવાનું લેવાનું બંધ કરો અથવા સુવાનો સમય ઓછો કરો.
સારી ઊંઘ મેળવવા માટે સૂતા પહેલા કેટલીક રિલેક્સેશન ટેકનિકનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. ગરમ ફુવારો, ધ્યાન અથવા સંગીત સાંભળવું તમને તમારા શરીર અને મનને શાંત કરવામાં મદદ કરી શકે છે અને તમને સારી ઊંઘ મેળવવામાં મદદ કરી શકે છે. તમારો પલંગ, ગાદલું અને ઓશીકું ઊંઘની ગુણવત્તા અને સાંધા કે પીઠના દુખાવાને ખૂબ અસર કરી શકે છે. તેથી તમારા બેડ પર ખાસ ધ્યાન આપો.
મોડી સાંજે પ્રવાહીનું સેવન ઓછું કરવાનો પ્રયાસ કરો, અન્યથા પેશાબ તમારી ઊંઘમાં ખલેલ પહોંચાડી શકે છે. આ ઉપરાંત, સુતા પહેલા બાથરૂમ જઈને તમારી ક્રિયા પુરી કરી લો. સૂવાના 2 થી 3 કલાક પહેલા તમારા ઘર અને રૂમની લાઇટ સંપૂર્ણપણે બંદ કરો. નીચા પ્રકાશનું સ્તર તમારા મગજને મેલાટોનિન બનાવવા માટે સંકેત આપે છે, હોર્મોન જે ઊંઘને પ્રેરિત કરે છે. જેનાથી સારી ઉંઘ આવે છે.
સૂવાના સમયે થોડો પણ અવાજ તમારી ઊંઘમાં ખલેલ પહોંચાડી શકે છે. તેથી, સૂતી વખતે તમારા ઘરને સાઉન્ડ પ્રૂફ બનાવવાનો પ્રયાસ કરો. તમે વ્હાઈટ નોઈઝ એપ અથવા ઈયર પ્લગ પણ અજમાવી શકો છો. સૂતા પહેલા ધૂમ્રપાન ન કરો. નિકોટિન, કેફીનની જેમ, એક ઉત્તેજક છે જે તમને ઊંઘ આવવાથી શકે છે અને તમારી ઊંઘને વધુ ખરાબ કરી શકે છે.
કેટલાક લોકો ઊંઘ ઝડપથી આવી જાય તે માટે ઊંઘની દવાઓ લેતા હોય છે. તેથી, દવાઓને બદલે તમારી જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરવાનો પ્રયાસ કરો. પથારી પર ક્યારેય તમારું ઓફિસ વર્ક અથવા અન્ય પ્રોફેશનલ કામ ન કરો. આમ કરવાથી કામ પૂરું થયા પછી પણ મનમાં ટેન્શન રહે છે અને સારી ઊંઘ આવતી નથી.
જો તમે એલાર્મ ઘડિયાળનો ઉપયોગ કરો છો, તો તેને તમારી આંખોની સામે ન રાખો. આ તણાવ પેદા કરે છે અને ખરાબ ઊંઘ તરફ દોરી જાય છે. સ્લીપ એપનિયા સહિત ઘણી પરિસ્થિતિઓ નબળી ઊંઘનું કારણ બની શકે છે. તેથી, જો આ સમસ્યા તમારી સાથે ચાલુ રહે છે, તો તમારે એકવાર નિષ્ણાતની મુલાકાત લેવી આવશ્યક છે.