ડાયાબિટીસને ‘સાયલન્ટ કિલર ‘ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તેનો કોઈ કાયમી ઈલાજ નથી. એકવાર જે તેની પકડમાં આવી જાય, તેણે જીવનભર તેની સાથે લડવું પડે છે. અનિયંત્રિત બ્લડ સુગર દર્દીના શરીરના દરેક અંગને નુકસાન પહોંચાડવાનું શરૂ કરે છે. આ રોગ માત્ર કિડની, લીવર કે આંખોને જ અસર કરતું નથી પરંતુ શરીરના દરેક અંગને નુકસાન પહોંચાડે છે.
અમેરિકન એકેડેમી ઓફ ડર્મેટોલોજી એસોસિએશન (AAD) અનુસાર, ડાયાબિટીસ તમારી ત્વચા સહિત તમારા શરીરના ઘણા ભાગોને અસર કરી શકે છે. ત્વચા પર આવા ઘણા લક્ષણો જોવા મળે છે, જે દર્શાવે છે કે તમારું બ્લડ શુગર લેવલ નિયંત્રણ બહાર થઈ રહ્યું છે.
આનો અર્થ એ થઈ શકે છે કે તમારી ડાયાબિટીસની સારવાર યોગ્ય રીતે થઈ રહી નથી અથવા ડાયાબિટીસ માટે તમારી સારવાર બદલવાની જરૂર છે. જો તમને તમારી ત્વચા પર નીચેના લક્ષણો દેખાય છે, તો તમારે તાત્કાલિક તમારા ડૉક્ટરની મુલાકાત લેવી જોઈએ.
ત્વચા પર પીળા, લાલ અથવા ભૂરી ફોલ્લીઓ : મેડિકલની ભાષામાં તેને નેક્રોબાયોસિસ લિપોઈડિકા કહે છે. આ ડાયાબિટીસ એક નિશાની છે જેમાં ત્વચા પર નાના નાના દાણા દેખાય છે, જે પિમ્પલ્સ જેવા દેખાય છે. પાછળથી તે ફોલ્લીઓનું સ્વરૂપ લે છે, જે પીળા, લાલ અથવા ભૂરા રંગના હોઈ શકે છે.
ત્વચાનો એક ભાગ કાળો પડવો : તમારી ગરદન, બગલ, જંઘામૂળ અથવા અન્ય વિસ્તારોમાં ડાર્ક પેચ દેખાઈ શકે છે. આનો અર્થ એ થઈ શકે છે કે તમારા લોહીમાં ખૂબ વધારે ઇન્સ્યુલિન છે. આ ઘણીવાર પ્રિ-ડાયાબિટીસની નિશાની હોય છે. તબીબી ભાષામાં તેને એકેન્થોસિસ નિગ્રીકન્સ કહેવામાં આવે છે.
ત્વચાનું જાડું થવું : કેટલીકવાર આંગળીઓ અને અંગૂઠાની ચામડી સખત અથવા જાડી થઈ જાય છે, જેને ડિજિટલ સ્ક્લેરોસિસ કહેવામાં આવે છે. આમાં આંગળીઓ કડક થઈ શકે છે અને તેને હલાવવામાં મુશ્કેલી થઈ શકે છે. જો ડાયાબિટીસની યોગ્ય સારવાર ન કરવામાં આવે તો તે આના જેવું અનુભવી શકે છે. તે ઉપલા પીઠ, ખભા અને ગરદન પર પણ વિકાસ કરી શકે છે.
ફોલ્લા પડવા : તે દુર્લભ છે, પરંતુ ડાયાબિટીસ ધરાવતા લોકો ત્વચા પર અચાનક ફોલ્લાઓ વિકસાવી શકે છે. તે એક અથવા ઘણા હોઈ શકે છે. હાથ, પગ, પગ અથવા હાથ પર ફોલ્લાઓ રચાય છે.
ત્વચામાં સંક્રમણ : જે લોકોને ડાયાબિટીસ હોય છે તેઓને સ્કિન ઈન્ફેક્શન થવાની શક્યતા વધુ રહે છે. તે ત્વચામાં દુખાવો, સોજો અને ક્યારેક ખંજવાળવાળા ફોલ્લીઓનું કારણ બની શકે છે. ઘણા લોકોમાં નાના ફોલ્લા અને શુષ્ક સ્કેલી ત્વચા જેવા લક્ષણો હોઈ શકે છે.
ઘા જે ઠીક ન થઇ રહ્યા હોય : જો તમને એવો ઘા છે જે રૂઝાઈ રહ્યો નથી, તો તે ડાયાબિટીસનું લક્ષણ છે. લાંબા સમય સુધી હાઈ બ્લડ શુગરને કારણે નર્વ ડેમેજ થવાનું જોખમ રહેલું છે. આ લોહીના પ્રવાહને અવરોધે છે, જેનાથી ઘાવને મટાડવું મુશ્કેલ બને છે.
ડાયાબિટીસના અન્ય લક્ષણો ત્વચા પર દેખાય છે : ડાયાબિટીસ હોવાને કારણે તમારા પિંડલી પર લાંબી ફોલ્લીઓ થઈ શકે છે જેને ડાયાબિટીક ડર્મોપેથી કહેવાય છે. તમારી ત્વચા પર નાના લાલ-પીળા બમ્પ્સ હોઈ શકે છે , જે ઘણીવાર પિમ્પલ્સ જેવા દેખાય છે. ઘણીવાર એવું જોવા મળે છે કે ડાયાબિટીસના દર્દીઓને ત્વચામાં વધુ ખંજવાળ અને ત્વચામાં શુષ્કતાનો સામનો કરવો પડે છે.
