સામાન્ય રીતે પરસેવો આવવો એ સ્વસ્થ હોવાની નિશાની માનવામાં આવે છે. પરસેવો એ બાળકોથી લઈને વૃદ્ધો સુધીની સામાન્ય કુદરતી પ્રક્રિયા છે પરંતુ જ્યારે આ સામાન્ય પ્રક્રિયા અસંતુલિત બને છે ત્યારે મુશ્કેલીઓ ઊભી થાય છે. કેટલાક લોકોમાં, આ અસંતુલનને કારણે, પરસેવો સંપૂર્ણપણે બંધ થઈ જાય છે. તો કેટલાક માટે તે કમોસમી વરસાદનો કિસ્સો પણ બની જાય છે એટલે કે આખું શરીર પલળી જાય છે.
શું તમે જાણો છો કે જો સામાન્ય સ્તરે પરસેવો આવવો એ સારા સ્વાસ્થ્યની નિશાની છે, તો વધુ પડતો પરસેવો પણ સમસ્યાનો સંકેત આપી શકે છે. તમે તમારી આસપાસ એવા ઘણા લોકો જોયા હશે જેમને સહેજ ગરમીમાં પણ ચહેરા, પીઠ અને બગલમાં ખૂબ પરસેવો થવા લાગે છે. જો આ પરસેવો સ્નાન કર્યા પછી, ગરમીમાં વધારો અથવા વધુ કસરત કર્યા પછી આવે છે, તો તે પણ સામાન્ય બાબત છે.
પરંતુ કેટલીકવાર આ સ્થિતિઓ ઉપરાંત વધુ પડતો પરસેવો આવવાની સમસ્યા પણ થઈ શકે છે. તો આ માહિતમાં તમને વધુ પડતો પરસેવો કયા રોગના લક્ષણો છે, તેના કારણો કયા છે અને તેની સારવાર શું છે તે વિષે જાણીશું.
એસીમાં રહેવાથી પણ પરસેવો થાય છે?: જરૂરથી વધુ પડતો પરસેવો આવવાની સ્થિતિને તબીબી પરિભાષામાં હાઇપરહિડ્રોસિસ કહેવાય છે. સામાન્ય સ્થિતિમાં શરીરના તાપમાનને બાહ્ય તાપમાન અનુસાર સંતુલિત કરવા માટે પરસેવો ગ્રંથીઓ દ્વારા પરસેવો બહાર આવે છે. જ્યારે તાપમાન સંતુલિત થાય છે તો પરસેવો પણ બંધ થઈ જાય છે. પરંતુ હાઈપરહિડ્રોસિસ ધરાવતા લોકો સાથે આવું થતું નથી. તેની પરસેવાની ગ્રંથીઓ કોઈપણ કારણ વગર પરસેવો પાડતી રહે છે. એર કંડીશનરમાં બેઠા હોય ત્યારે , અમુક કેટલાક કિસ્સાઓમાં, સ્વિમિંગ પૂલમાં આવ્યા પછી પણ પરસેવો થઈ શકે છે.
હાઇપરહિડ્રોસિસના લક્ષણો: એક પ્રકારનો હાઇપરહિડ્રોસિસ જે મુખ્યત્વે હાથ, પગ, બગલ અથવા ચહેરાને અસર કરે છે તેને પ્રાથમિક હાઇપરહિડ્રોસિસ કહેવામાં આવે છે. જ્યારે, આખા શરીર અથવા શરીરના મોટા ભાગ પર પરસેવો આવવાની સ્થિતિને સેકન્ડરી હાઇપરહિડ્રોસિસ કહેવામાં આવે છે. એટલે કે, વિવિધ પ્રકારો અનુસાર વિવિધ લક્ષણો દેખાઈ શકે છે.
આંકડા મુજબ, વિશ્વભરમાં લાખો લોકો હાઈપરહિડ્રોસિસના અમુક સ્વરૂપથી પીડાઈ શકે છે. મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં, વધુ પડતો પરસેવો એ જોખમની નિશાની નથી, પરંતુ તે એક સમસ્યા છે જેને સરળ ઉપાયો અપનાવીને નિયંત્રિત કરી શકાય છે. પ્રાથમિક હાઈપરહિડ્રોસિસ વારસાગત પણ હોઈ શકે છે. તેનો અર્થ એવો થઈ શકે છે કે તમારા પરિવારમાં કોઈને આ સમસ્યા થઈ છે.
બીજી બાજુ, ગૌણ હાઈપરહિડ્રોસિસ ગર્ભાવસ્થાથી લઈને ડાયાબિટીસ, થાઈરોઈડ અસંતુલન, મેનોપોઝ, ચિંતા, સ્થૂળતા, સંધિવા, ચેપ, હૃદય રોગ, શ્વસન રોગ અથવા વધુ પડતા દારૂના સેવનથી થઈ શકે છે. અમુક પ્રકારની દવાઓ, જેમ કે અલ્ઝાઈમર રોગ માટે સૂચવવામાં આવેલી દવાઓ, એન્ટીડિપ્રેસન્ટ્સ, ડાયાબિટીસની દવાઓ, ગ્લુકોમા દવાઓ વગેરે, પણ હાઈપરહિડ્રોસિસનું કારણ બની શકે છે.
વધુ પડતો પરસેવો રોકવાના ઉપાય: વધુ પડતા પરસેવાને કારણે જે શારીરિક તકલીફો થાય છે તે પોતાની જગ્યાએ છે. પરંતુ તેના કારણે પીડિતને માનસિક સ્તરે પણ ઘણી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે. તે સામાજિક ક્રિયાપ્રતિક્રિયાઓ ટાળવા લાગે છે, તેના શરીર વિશે વધુ સંવેદનશીલ હોઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, ડૉક્ટરની સલાહ લીધા પછી તરત જ સમસ્યાને નિયંત્રિત કરવાનો પ્રયાસ કરવો જરૂરી છે.
ડોકટરો આ ઉપાયોની ભલામણ કરી શકે છે: પરસેવાની ગ્રંથિઓને સંદેશો મોકલતી ચેતાઓને અસર કરતી અમુક દવાઓ અથવા એલ્યુમિનિયમ ધરાવતાં પરસેવો વિરોધી અને ગંધ વિરોધી એજન્ટોનો ઉપયોગ ડૉક્ટરની સલાહ સાથે કરી શકાય છે. ખાસ કરીને બગલના પરસેવા માટે બોટોક્સ ઈન્જેક્શન. તાણ અને ચિંતાને નિયંત્રિત કરવા માટેની દવાઓ. કેટલાક કિસ્સાઓમાં છેલ્લા ઉપાય તરીકે સર્જરી નો પ્રયોગ
આ બાબતો ધ્યાનમાં રાખો: કોઈપણ રાસાયણિક સાધનનો ઉપયોગ કરશો નહીં, જેમાં પાવડર, લોશન, ડીઓ વગેરે છે. ડૉક્ટર જે પણ દવા અથવા ઉપાય સૂચવે છે, તેનો ઉપયોગ માત્ર મર્યાદિત સમય માટે જ કરો, જ્યાં સુધી ડૉક્ટર કહે છે. તમારા મનથી આ વસ્તુઓના જથ્થાનો સમયગાળો વધારવો કે ઘટાડવો નહીં. કોઈને જોયા કે સાંભળ્યા પછી પોતાના પર કંઈપણ વાપરવાનું ટાળો.
પુષ્કળ પાણી અને પ્રવાહી આહાર અપનાવો. સુતરાઉ પરસેવો શોષી લેતા કપડાં પસંદ કરો. તમારી જાતને ખાતરી કરો કે તમારા મનની સુંદરતા અને તમારા અન્ય ગુણો સમસ્યા કરતાં વધુ મહત્વપૂર્ણ છે. તેમના પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો. તમારી પાસે જેટલી વધુ સકારાત્મક વિચારસરણી હશે, તમને સમસ્યા સામે લડવાની વધુ તાકાત મળશે અને તમે સમસ્યાને વધુ સરળતાથી નિયંત્રિત કરી શકશો.
અમે આશા રાખીએ છીએ કે તમને આ માહિતી પસંદ આવી હશે. માહિતી પસંદ આવી હોય તો તમારા મિત્રોને જરૂર જણાવો અને આવી જ જીવન ઉપયોગી માહિતી માટે ગુજરાત ફિટનેસ સાથે જોડાયેલા રહો.